Trong những năm đầu của cuộc đời, giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng nền tảng cho sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ. Việc hình thành thói quen ăn uống lành mạnh từ khi còn nhỏ không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe hiện tại mà còn có tác động lâu dài đến tương lai của trẻ. Với vai trò của giáo viên và nhà trường, cùng sự hỗ trợ từ gia đình, việc đào tạo và tuyên truyền về dinh dưỡng không chỉ là nhiệm vụ mà còn là một cơ hội quan trọng để nuôi dưỡng và phát triển sức khỏe và trí tuệ cho thế hệ trẻ mai sau.
Cùng Thiên An Phát tìm hiểu về chủ đề giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe học cho trẻ mầm non và những nội dung xung quanh
Khái Niệm giáo dục dinh dưỡng là gì ?
Giáo dục dinh dưỡng cho trẻ mầm non là một khía cạnh quan trọng trong việc phát triển toàn diện cho trẻ nhỏ. Đây không đơn thuần chỉ là việc cung cấp cho trẻ thông tin, sự hiểu biết về những loại thực phẩm cần thiết để phát triển thể chất, trí tuệ, mà còn bao gồm việc giáo dục và hướng dẫn trẻ về các thói quen ăn uống lành mạnh, cân đối ngay từ giai đoạn đầu của cuộc sống.
Một số khía cạnh quan trọng của việc giáo dục dinh dưỡng cho trẻ mầm non bao gồm:
Hiểu về tầm quan trọng của dinh dưỡng: đây một phần quan trọng của quá trình phát triển sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ. Trẻ cần được biết về những loại thức ăn, đồ uống nào là tốt cho sức khỏe
Làm quan và duy trì thói quen ăn uống lành mạnh: Giáo dục về thói quen ăn uống lành mạnh từ lúc nhỏ, giúp trẻ phát triển những thói quen ăn uống tích cực từ giai đoạn đầu. Điều này bao gồm việc khuyến khích trẻ ăn đa dạng các loại thực phẩm và giúp trẻ biết cách chọn lựa thực phẩm tốt cho sức khỏe.
Phát triển kỹ năng ăn uống: Giáo dục dinh dưỡng cũng bao gồm việc hướng dẫn trẻ về cách ăn uống một cách đúng cách và lịch sự. Trẻ cần được hướng dẫn cách sử dụng dụng cụ ăn uống, cách ngồi đúng khi ăn, và khả năng tự phục vụ một số loại thức ăn cơ bản.
Tạo ra môi trường ăn uống tích cực: Môi trường ăn uống tại các cơ sở giáo dục mầm non cần được thiết kế để tạo ra trải nghiệm tích cực cho trẻ. Điều này có thể bao gồm việc tạo ra không gian ăn uống thoải mái, an toàn, cung cấp thực đơn đa dạng và hấp dẫn, và khuyến khích trẻ tham gia vào quá trình chuẩn bị thức ăn.
Kếp hợp giữa gia đình & nhà trường: Việc hợp tác chặt chẽ giữa nhà trường với gia đình là rất quan trọng trong việc giáo dục dinh dưỡng cho trẻ mầm non. Gia đình cần được hướng dẫn và khuyến khích tham gia vào việc hỗ trợ, thúc đẩy các thói quen ăn uống lành mạnh tại nhà.
Mục đích của giáo dục dinh dưỡng học đường
Mục đích của giáo dục dinh dưỡng trong học trường là đảm bảo rằng các học sinh nhận biết được giá trị của dinh dưỡng, xây dượng được tư duy và kỹ năng cần thiết để duy trì một lối sống lành mạnh.
Cung cấp kiến thức dinh dưỡng cơ bản: Mục đích chính của giáo dục dinh dưỡng trong học trường là cung cấp kiến thức cơ bản về dinh dưỡng cho trẻ. Điều này bao gồm việc hiểu về các nhóm thực phẩm, giá trị dinh dưỡng, và cách chọn lựa thực phẩm lành mạnh.
Khuyến khích ăn uống và lối sống lành mạnh: Giáo dục dinh dưỡng trong học trường nhấn mạnh vào việc thúc đẩy lối sống lành mạnh. Thông qua việc giáo dục về các lợi ích của việc ăn uống lành mạnh và tập thể dục đều đặn.
Phòng tránh bệnh tật: Một mục đích quan trọng của giáo dục dinh dưỡng là giúp học sinh hiểu và áp dụng các nguyên tắc dinh dưỡng để phòng tránh bệnh tật. Cung cấp kiến thức về cách ăn uống cân đối và lành mạnh giúp từ đó giảm nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến dinh dưỡng như béo phì, tiểu đường, và bệnh tim mạch.
Cải thiện năng suất học tập: Duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh sẽ giúp tăng cường sức khỏe, trí tuệ và năng suất học tập của trẻ.
Xây dựng ý thức môi trường: Giáo dục dinh dưỡng cũng giúp xây dựng ý thức về môi trường trong học trường.
Nội dung Giáo dục dinh dưỡng sức khỏe cho trẻ mầm non
1. Nội dung chung
- Tiếp xúc và thích nghi với chế độ ăn, ngủ và vệ sinh tại nhà trẻ.
- Giới thiệu các nhóm thực phẩm cần thiết và cách chế biến đơn giản.
- Tầm quan trọng của thực phẩm đối với sức khỏe và phát triển của trẻ nhỏ.
- Khuyến khích ăn uống đủ đầy, sạch sẽ
- Hướng dẫn chăm sóc và bảo vệ các bộ phận cơ thể và giác quan của trẻ.
- Phòng tránh các bệnh thông thường.
- Xây dựng thói quen và hành vi trong việc ăn uống, vệ sinh cá nhân và bảo vệ môi trường xung quanh.
- Giáo dục trẻ biết cách phòng tránh những nguy hiểm tiềm ẩn và đảm bảo an toàn cho bản thân.
2. Nội dung theo độ tuổi:
a. Đối với nhà trẻ:
|
Nội dung |
3-12 tháng |
13-24 tháng |
25-36th |
||
|
3-6th |
7-12th |
13-18th |
19-24th |
||
| 1. Thích nghi với chế độ ăn, ngủ, vệ sinh ở nhà trẻ. | -Làm quen với chế độ sinh hoạt tại nhà trẻ | – Làm quen với chế độ sinh hoạt.
– Làm quen với chế độ ăn bột với các loại thức ăn khác nhau. – Ngủ 3 giấc – Tập ngồi bô. |
– Làm quen với chế độ sinh hoạt.
– Làm quen với chế độ ăn cháo với các loại thức ăn khác nhau. – Ngủ 2 giấc – Tập và hình thành thói quen ngồi bô. |
– Làm quen với chế độ sinh hoạt.
– Làm quen với chế độ ăn cơm nát với các loại thức ăn khác nhau. – Ngủ 1 giấc – Có thói quen ngồi bô. |
– Làm quen với chế độ sinh hoạt tại nhà trẻ.
– Làm quen với chế độ ăn cơm với các loại thức ăn khác nhau. – Ngủ 1 giấc – Đi vệ sinh khi có nhu cầu và đúng nơi qui định. |
| 2. Rèn một số thói quen tốt trong ăn uống và vệ sinh cá nhân | – Tập ăn bằng thìa và uống bằng cốc | – Rèn luyện thói quen tốt trong vệ sinh cá nhân, vệ sinh ăn uống.
– Tập rửa tay trước khi ăn, uống nước và lau miệng sau khi ăn |
– Rèn luyện thói quen tốt trong vệ sinh cá nhân, vệ sinh ăn uống, vệ sinh môi trường.
Bước đầu tự phục vụ một số công việc đơn giản trong sinh hoạt hằng ngày |
||
| – Tập tự phục vụ trong ăn uống | |||||
| 3. Giữ gìn sức khoẻ và an toàn | – Làm quen qua lời nói, cử chỉ dấu hiệu nơi nguy hiểm | – Làm quen qua lời nói, cử chỉ dấu hiệu nơi nguy hiểm | – Bước đầu nhận biết một số vật dụng, nơi nguy hiểm. | – Biết một số vật dụng và nơi nguy hiểm.
– Không theo người lạ – Làm quen với việc mặc quần áo, đi giày dép phù hợp với thời tiết. |
b. Đối với trẻ mẫu giáo:
|
|
Nội dung |
MG bé (3-4tuổi) |
MG nhỡ (4-5tuổi) |
MG lớn (5-6tuổi) |
|
1. Dinh dưỡng |
||||
| 1. | Các nhóm thực phẩm và cách chế biến | Làm quen với một số thực phẩm thông thường và cách chế biến đơn giản | Làm quen bốn nhóm thực phẩm
Chế biến món ăn đơn giản: làm bánh, pha nước hoa quả. |
Phân biệt bốn nhóm thực phẩm, tháp dinh dưỡng
Chế biến món ăn đơn giản: làm bánh, pha nước hoa quả. |
| 2. | Ích lợi của thực phẩm đối với sức khoẻ con người | Ích lợi của ăn uống đủ lượng và đủ chất và sức khoẻ | Thực phẩm cung cấp các chất dinh dưỡng.
Ích lợi của ăn uống đủ lượng và đủ chất và sức khoẻ |
Thực phẩm cung cấp các chất dinh dưỡng.
Ích lợi của ăn uống đủ lượng và đủ chất và sức khoẻ |
| 3. | Ăn uống đầy đủ, hợp lý và sạch sẽ | Ăn nhiều loại thức ăn khác nhau trong ngày
Ăn sạch sẽ |
Ăn nhiều loại thức ăn khác nhau trong ngày
Ăn sạch sẽ |
Ăn nhiều loại thức ăn khác nhau trong ngày
Ăn sạch sẽ |
|
2. Sức khoẻ |
||||
| 1. | Cách chăm sóc vệ sinh thân thể, bảo vệ các giác quan | Rửa tay, đánh răng
Rửa mặt dưới sự hướng dẫn của cô giáo |
Rửa tay, đánh răng, rửa mặt.
Bước đầu biết chăm sóc sức khoẻ bé trai, bé gái. |
Rửa tay, đánh răng, rửa mặt thành thạo.
Biết chăm sóc sức khoẻ bé trai, bé gái. |
| 2. | Cách phòng tránh một bệnh thông thường | Cách phòng tránh một số bệnh thông thường: (sổ mũi, cảm lạnh, đau bụng, đau răng …) | Nhận biết một số dấu hiệu khi ốm và cách phòng tránh (sổ mũi, cảm lạnh, đau bụng, đau răng …) | Nhận biết một số dấu hiệu khi ốm và cách phòng tránh (sổ mũi, cảm lạnh, đau bụng, đau răng …) |
| 3. | Nề nếp, thói quen tự phục vụ, hành vi văn minh trong ăn uống, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường | Bước đầu có một số nề nếp trong ăn uống, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường.
Bước đầu biết sử dụng một số đồ dùng đơn giản trong sinh hoạt hàng ngày. |
Có một số nề nếp trong ăn uống, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường.
Biết cách sử dụng một số đồ dùng trong sinh hoạt hàng ngày. |
Có một số nề nếp trong ăn uống, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường.
Sử dụng thành thạo một số đồ dùng trong sinh hoạt hàng ngày. Trực nhật bữa ăn |
| 4. | An toàn | Nhận biết những nơi không an toàn và vật dụng nguy hiểm và cách phòng tránh | Nhận biết những nơi không an toàn và vật dụng nguy hiểm và cách phòng tránh | Nhận biết những nơi không an toàn và vật dụng nguy hiểm và cách phòng tránh |
Phương thức Đánh giá kết quả đạt được
1. Đối với nhà trẻ:
|
Nội dung |
3-12 tháng |
13-24 tháng |
25-36th |
||
|
3-6th |
7-12th |
13-18th |
19-24th |
||
| 1. Thích nghi với chế độ ăn, ngủ, vệ sinh ở nhà trẻ. | -Làm quen với chế độ sinh hoạt tại nhà trẻ | – Thích nghi với chế độ sinh hoạt.
– Thích nghi với chế độ ăn bột với các loại thức ăn khác nhau. – Ngủ đủ 3 giấc – Biết ngồi bô. |
– Thích nghi với chế độ sinh hoạt.
– Thích nghi với chế độ ăn cháo với các loại thức ăn khác nhau. – Ngủ đủ 2 giấc – Hình thành thói quen ngồi bô. |
– Thích nghi với chế độ sinh hoạt.
– Thích nghi với chế độ ăn cơm nát với các loại thức ăn khác nhau. – Ngủ đủ 1 giấc – Có thói quen ngồi bô. |
– Thích nghi với chế độ sinh hoạt tại nhà trẻ.
– Thích nghi với chế độ ăn cơm với các loại thức ăn khác nhau. – Ngủ đủ 1 giấc – Có thói quen đi vệ sinh và đúng nơi qui định. |
| 2. Rèn một số thói quen tốt trong ăn uống và vệ sinh cá nhân | – Biết ăn bằng thìa và uống bằng cốc | – Biết cầm thìa xúc ăn và cầm cốc uống nước.
– Không nhặt thức ăn rơi đưa lên miệng. – Bước đầu nhận biết được đồ dùng cá nhân. – Biết gọi cố khi có nhu cầu đi vệ sinh. |
– Tự cầm thìa xúc ăn và cầm cốc uống nước.
– Biết mời cô, mời bạn khi ăn. – Bước đầu biết rửa tay với sự hướng dẫn của cô. – Bước đầu biết đi dép đúng và mặc quần áo với sự giúp đỡ của cô. |
||
| 3. Giữ gìn sức khoẻ và an toàn | – Biết tránh một số vật dụng nguy hiểm. | – Biết tránh một số vật dụng, nơi nguy hiểm.
– Không theo người lạ
|
2. Đối với trẻ mẫu giáo:
|
Kết quả |
Dấu hiệu đánh giá |
| 1. Nhận biết và phân biệt bốn nhóm thực phẩm: đạm, đường bột, béo, vitamin và muối khoáng.
Cách chế biến đơn giản. |
– Biết gọi tên một số thực phẩm thông thường (3)
– Nhận biết 4 nhóm thực phẩm (4) – Phân loại 4 nhóm thực phẩm (5) – Thực phẩm có nhiều cách chế biến khác nhau (3-5) – Hào hứng tham gia bé tập làm nội trợ (5)
|
| 2. Biết ích lợi của thực phẩm đối với sức khoẻ con người | – Biết ích lợi của ăn uống đủ lượng đủ chất và sức khoẻ
– Trẻ ăn hết xuất, vui vẻ thích thú với món ăn |
| 3. Biết ăn nhiều loại thức ăn khác nhau, ăn uống đầy đủ, hợp lý và sạch sẽ. | – Biết ăn sạch, ăn 3-4 bũa một ngày và phân biệt các bữa ăn trong ngày.
– Ăn nhiều loại thức ăn khác nhau. – Tham gia tập chế biến các món ăn đơn giản (bé tập làm nội trợ: 4-5) |
| 4. Biết chăm sóc bảo vệ thân thể và các giác quan. | – Biết rửa tay, đánh răng, rửa mặt dưới sự hướng dẫn của cô (3)
– Biết tự rửa tay, đánh răng, rửa mặt nhưng chưa thành thạo (4) – Biết rửa tay, đánh răng, rửa mặt thành thạo một cách có ý thức (5) – Không bỏ một số vật lạ, vật cứng vào miệng, mũi, tai …. |
| 5. Biết cách phòng tránh một số bệnh thông thường. | – Nhận biết một số nguyên nhân gây bệnh và cách phòng tránh.
– Biết một số dấu hiệu khi ốm: hắt hơi, sổ mũi, đau bụng, ho. – Biết đội mũ, mặc áo mưa khi nắng, mưa. Biết giữ ấm bàn tay, bàn -chân. Không chơi nghịch nơi bẩn, khi bị ốm chịu đi khám bác sĩ, uống thuốc. (Khác nhau ở phạm vi và mức độ) |
| 6. Có nề nếp, thói quen văn minh tốt trong ăn uống, thực hành vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, tự phục vụ trong sinh hoạt (ăn, ngủ, vệ sinh). | – Biết chào mời, cảm ơn trong bữa ăn (3-5)
– Tự phục vụ và trực nhật bữa ăn. Phân biệt và sử dụng một số đồ dùng cá nhân trong sinh hoạt (khăn mặt, ca, cốc, giày, dép, bàn chải đánh răng) 3-5. – Có thói quen giữ vệ sinh sạch sẽ (đi vệ sinh đúng nơi qui định, tắm, rửa mặt, đánh răng, rửa tay) 3-5. – Biết giữ vệ sinh lớp, trong trường và nơi công cộng (không nhổ bậy, không vứt rác trong lớp, trong sân trường và nơi công cộng) 3-5. – Có hành vi văn minh nơi công cộng (che miệng khi ho, khi ngáp, không lấy tay quệt ngang mũi) 3-5. |
| 7. Nhận biết một số quy tắc an toàn. | – Nhận biết được một số nguy cơ gây tai nạn (ổ điện, ao hồ, sông ngòi, chất gây độc) và cách phòng tránh.
– Nhận biết được nguy hiểm: khi có đám cháy, khi gặp người lạ, trong bóng tối, bụi rậm; đồng thời biết phòng tránh. (Khác nhau ở phạm vi và mức độ) |
>> có thể bạn quan tâm: Chế độ dinh dưỡng trong bếp ăn tại trường học
Gợi ý phương pháp và hình thức triển khai giáo dục dinh dưỡng cho trẻ mầm non
Dưới đây là ba phương pháp và hình thức hướng dẫn tổ chức các hoạt động giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe cho trẻ trong cơ sở giáo dục mầm non
Trải nghiệm từ Hoạt động thực tế
- Cung cấp cho trẻ những hoạt động thực hành trong thực tế: trồng rau, củ, chế biến thực phẩm hoặc tham gia làm bánh.
- Tổ chức các buổi thử nghiệm với các loại thực phẩm mới, khám phá hương vị và cảm nhận vị ngon của chúng.
- Tạo ra các buổi học tập về dinh dưỡng trong lớp học, từ đó trẻ có thể tham gia vào các hoạt động như sắp xếp thực phẩm theo nhóm, làm bảng dinh dưỡng, hoặc chơi các trò chơi về thực phẩm.
Tạo Môi trường học tập tích cực:
- Thiết kế môi trường học tập phù hợp với trẻ mầm non, sử dụng các bảng thông tin dinh dưỡng, tranh ảnh mô phỏng về thực phẩm, và sách về ẩm thực dành cho trẻ.
- Tạo ra các khu vực chơi tìm hiểu dinh dưỡng, trẻ có thể học hỏi thông qua trò chơi, dụng cụ chơi và các hoạt động sáng tạo.
- Sử dụng các tài liệu học tập phù hợp với trẻ mầm non, như sách tranh về thực phẩm, video ngắn về lợi ích của việc ăn uống lành mạnh.
Nhà Trường phối hợp với gia đình
- Tổ chức các buổi hội thảo hoặc làm việc với phụ huynh để chia sẻ thông tin và kiến thức về dinh dưỡng cho trẻ.
- Cung cấp tài liệu và hướng dẫn cho phụ huynh, từ đó phụ huynh có thể thúc đẩy thói quen ăn uống lành mạnh cho trẻ ngay tại nhà.
- Mời phụ huynh tham gia vào các hoạt động hoặc sự kiện liên quan đến dinh dưỡng, như làm bữa ăn chung hoặc tham gia vào buổi thảo luận về dinh dưỡng.
Vai trò thầy cô trong công tác tuyên truyền và giao dục
Vai trò của giáo viên trong công tác tuyên truyền và đào tạo giáo dục dinh dưỡng cho trẻ mầm non là vô cùng quan trọng và điều này ảnh hưởng lớn đến sự phát triển toàn diện của trẻ.
Người truyền đạt kiến thức: Giáo viên đóng vai trò quan trọng trong việc truyền đạt kiến thức và thông tin về dinh dưỡng đến trẻ mầm non. Giáo viên cần có phương pháp đưa thông tin dễ dàng và dễ hiểu đến trẻ
Tạo ra môi trường học tập tích cực: Giáo viên biết cách tạo ra một môi trường học tập tích cực và thú vị về dinh dưỡng dựa vào các đạo cụ có sẵn như hình ảnh, sách tranh, đồ chơi và các hoạt động thực hành để giúp trẻ hiểu và yêu thích về dinh dưỡng.
Thúc đẩy thói quen ăn uống lành mạnh: Giáo viên cần thúc đẩy, luôn động viên cho trẻ duy trì thói quen ăn uống lành mạnh và cân đối.
Hỗ trợ và tương tác với gia đình: Giáo viên cần hỗ trợ và tương tác chặt chẽ với gia đình trong việc chia sẻ, cung cấp thông tin cho phụ huynh về các thực phẩm phù hợp cho trẻ và cách thúc đẩy thói quen ăn uống lành mạnh tại nhà.
Đào tạo bản thân: Giáo viên cần được đào tạo và cập nhật kiến thức về dinh dưỡng để có thể truyền đạt thông tin một cách hiệu quả và chính xác cho trẻ. Bên cạnh đó kỹ năng giao tiếp cân được bồi dưỡng và cải thiện giúp tương tác để tương tác với trẻ và gia đình một cách tốt nhất.
>> có thể bạn quan tâm: Công tác quản lý và đào tạo nhân viên bếp ăn trường học
Bài viết có tham khảo bảng nội dung giáo dục dinh dưỡng của mntuongmai, xin cảm ơn
Trương Thủy là Giám Đốc Kỹ Thuật tại công Ty Thiên An Phát, với mong muốn mang những sản phẩm tốt nhất đến với người tiêu dùng, mặc dù còn gặp nhiều khó khăn nhưng chị và các cộng sự vẫn kiên định với con đường và may mắn đã có những thành công nhất định.
